Qasem Soleimani ជានរណាឲ្យប្រាកដ?ហេតុអ្វី USA ចាំបាច់ត្រូវសម្លាប់គាត់?
អាចជាអនាគតមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ផុតលេខរបស់អ៊ីរ៉ង់ លោក Qasem Soleimani ត្រូវបានគេសម្គាល់ថាជាបុគ្គលមានឥទ្ធិពលបំផុតទី២ក្នុងសាធារណរដ្ឋអ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់។
ក្នុងនាមជាប្រមុខយោធាអ៊ីរ៉ង់ប្រចាំនៅក្រៅប្រទេសដែលគេស្គាល់ថាជាកងកម្លាំង Quds Force , លោក Soleimani គឺជាមេខ្លោងនៅពីក្រោយសកម្មភាពរបស់ប្រទេសទាំងអស់នៅទូទាំងតំបន់មជ្ឈឹមបូព៌ា ហើយគាត់ជារដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសដ៏ពិតប្រាកដមួយ ដែលលូកដៃទៅក្នុងសង្គ្រាម និងសន្តិភាពនានាក្នុងតំបន់។គាត់ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាអ្នកដុតភ្លើងលាក់មុខនៃសង្គ្រាមរបស់ប្រធានាធិបតីស៊ីរីបាសាអាល់អាសាដ ប្រឆាំងនឹងក្រុមឧទ្ទាមនៅស៊ីរី ការកើនឡើងនៃក្រុមឆ្មាំគាំទ្រអ៊ីរ៉ង់នៅអ៊ីរ៉ាក់ ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមរដ្ឋអ៊ីស្លាម និងការប្រយុទ្ធជាច្រើនទៀត។
មុខដ៏មានមន្តស្នេហ៍ ជាមួយនឹងសក់ពណ៌ប្រាក់ដ៏ទាក់ទាញ លោកជាមនុស្សម្នាក់ដែលពិបាកយល់ជាទីបំផុត។ មនុស្សមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ក៏ចូលចិត្តគាត់ គោរពគាត់ហើយមនុស្សមួយចំនួនទៀតក៏ស្អប់គាត់ ដល់ថ្នាក់យករូបថតទៅត្រូលក្នុងបណ្ដាញសង្គមនិងធ្វើជារូបកំប្លែងបែប social media memes។ គាត់បានលេចមុខក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយប្រើជីវិតក្នុងស្រមោលដឹកនាំបែបប្រតិបត្ដិការលាក់បាំងដើម្បីទទួលបានកិត្តិនាមនិងប្រជាប្រិយភាពនៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ ខណៈដែលប៉ុន្មានឆ្នាំនេះគាត់បានក្លាយជាប្រធានបទនៃខ្សែភាពយន្តឯកសាររបាយការណ៍និងចម្រៀងប៉ុបរបស់ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ទៅហើយ។
ត្រឡប់ទៅកាលឆ្នាំ២០១៣អតីតមន្រ្តី CIA លោក John Maguireបានប្រាប់ទៅកាសែត The New Yorker ថាលោក Soleimani ជាកំពូលមេដឹកនាំបញ្ជាប្រតិបត្តិការដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតក្នុងតំបន់មជ្ឈឹមបូព៌ា។ នៅពេលចុងបញ្ចប់នៃជីវិតរបស់គាត់បានមកដល់ វាបានក្លាយជាអំពើហឹង្សាមួយភ្លាមៗ។ កាលពីថ្ងៃទី ៣ ខែមករាមន្ទីរប៉ង់តាហ្គោនបានប្រកាសថាខ្លួនបានធ្វើប្រតិបត្តិការដ៏ជោគជ័យមួយដើម្បីសម្លាប់គាត់តាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកដូណាល់ត្រាំ។
ការធ្វើឃាតនេះបានកើតឡើងបន្ទាប់ពីមានការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងរវាងអាមេរិក ជាមួយរួមដៃគ្នារបស់អ៊ីរ៉ង់និងអ៊ីរ៉ង់ ដែលគាំទ្រដោយអ៊ីរ៉ង់មានមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។ រឿងនេះកើតឡើងបន្ទាប់ពីមរណភាពរបស់អ្នកម៉ៅការយោធាអាមេរិកម្នាក់នៅក្នុងការវាយប្រហារមីស៊ីលទៅលើមូលដ្ឋានទ័ពអាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់ ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបានដឹងថានេះជាការទទួលខុសត្រូវរបស់អ៊ីរ៉ង់។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានឆ្លើយតបជាមួយនឹងការវាយប្រហារតាមអាកាសទៅលើកងជីវពលដែលគាំទ្រដោយអ៊ីរ៉ង់ឈ្មោះ Kataib Hezbollah ។ អ្នកគាំទ្រក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធបានវាយប្រហារស្ថានទូតអាមេរិកនៅទីក្រុងបាកដាត។
មួយផ្នែកទៀត! ភាពតានតឹងរវាងអាមេរិកនិងអ៊ីរ៉ង់បានកើនឡើងចាប់តាំងពីអាមេរិកដកខ្លួនចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែររវាងអ៊ីរ៉ង់និងមហាអំណាចពិភពលោកដើម្បីទប់ស្កាត់កម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់ និងរារាំងវាពីការអភិវឌ្ឍអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ អាមេរិកក៏បានដាក់ទណ្ឌកម្មលើអ៊ីរ៉ង់ដោយធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនធ្លាក់ចូលក្នុងស្ថានភាពជាប់គាំង។
លោក Soleimani ត្រូវបានគេជឿថាមាប្រភពមកពីមជ្ឈដ្ឋានក្រីក្រនិងមានការអប់រំផ្លូវការតិចតួចបំផុត។ ប៉ុន្តែគាត់បានកើនឡើងតាមរយៈការធ្វើជាឆ្មាំបដិវត្តជិតស្និទជាមួយឥស្សរជនដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតរបស់អ៊ីរ៉ង់។ ពិតមែន! គាត់ត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាជិតស្និទ្ធនឹងមេដឹកនាំកំពូលអ៊ីរ៉ង់ Ayatollah Ali Khomeini ។បន្ទាប់ពីក្លាយជាមេបញ្ជាការនៃកម្លាំង Quds ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៨ Soleimani បានព្យាយាមពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់អ៊ីរ៉ង់នៅមជ្ឈឹមបូព៌ា ដោយអនុវត្តប្រតិបត្តិការលាក់បាំងដោយផ្តល់អាវុធដល់សម្ព័ន្ធមិត្តនិងបង្កើតបណ្តាញក្រុមជីវពលដែលស្មោះត្រង់នឹងអ៊ីរ៉ង់។
ក្នុងរយៈពេលនៃអាជីពរបស់គាត់គាត់ត្រូវបានគេជឿថាបានជួយក្រុម Shia មូស្លីមនិងឃឺដនៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអតីតមេដឹកនាំផ្តាច់ការសាដាមហ៊ូសេនក៏ដូចជាក្រុមដទៃទៀតនៅក្នុងតំបន់រួមមានក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធ Shia Hezbollah នៅក្នុងប្រទេសលីបង់ និងអង្គការអ៊ីស្លាមហាម៉ាសនៅក្នុងទឹកដីប៉ាឡេស្ទីន។
បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកចូលលុកលុយប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ក្នុងឆ្នាំ ២០០៣ គាត់បានចាប់ផ្តើមដឹកនាំក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធ ដើម្បីធ្វើការវាយប្រហារប្រឆាំងនឹងកងទ័ពនិងមូលដ្ឋានទ័ពអាមេរិកដោយបានសម្លាប់មនុស្សរាប់រយនាក់។ ជំនួយរបស់អ៊ីរ៉ង់រួមជាមួយការគាំទ្រអាកាសរបស់រុស្ស៊ី បានជួយបង្វែរកម្លាំងប្រឆាំងនឹងក្រុមឧទ្ទាមនិងការពេញចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរីដែលអនុញ្ញាតឱ្យវា ដើម្បីចាប់យកទីក្រុងនិងទីប្រជុំជនសំខាន់ៗឡើងវិញ។
Soleimani ខ្លួនឯងពេលខ្លះត្រូវបានគេមើលឃើញនៅក្នុងពិធីបុណ្យសពជនជាតិអ៊ីរ៉ង់ដែលត្រូវបានសម្លាប់នៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី និងអ៊ីរ៉ាក់ដែលអ៊ីរ៉ង់បានពង្រាយអ្នកប្រយុទ្ធនិងទីប្រឹក្សាយោធារាប់ពាន់នាក់។ លោកក៏បានធ្វើដំណើរជាញឹកញាប់នៅទូទាំងតំបន់ជាសម្ងាត់និងជាទៀងទាត់ទៅលីបង់ ស៊ីរី និងអ៊ីរ៉ាក់ច្រើនជាងគេ ដែលធ្វើឲ្យឥទ្ធិពលរបស់អ៊ីរ៉ង់បានកើនឡើងជាលំដាប់ក្នុងប្រទេសទាំងនោះ។ នៅពេលដែលគាត់ត្រូវបានគេសំលាប់ គាត់កំពុងធ្វើដំណើរក្នុងក្បួនរថយន្តពីរគ្រឿងពីអាកាសយានដ្ឋានទីក្រុងបាកដាដ ជាមួយអ្នកផ្សេងទៀតរួមមានមេដឹកនាំKataib Hezbollah លោក Abu Mahdi al-Muhandis ដែលត្រូវបានគេសម្លាប់ផងដែរ។
កាលពីខែមេសាឆ្នាំ ២០១៩ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោក Mike Pompeo បានចាត់ទុកថាលោកគឺជាមេដឹកនាំឆ្មាំបដិវត្តអ៊ីរ៉ង់ Quds Force ជាកងកម្លាំងភេរវកម្មបរទេស។រដ្ឋបាលរបស់លោក Trump បាននិយាយថា Quds Force បានផ្តល់ថវិកា ការបណ្តុះបណ្តាល អាវុធ និងឧបករណ៍ដល់ក្រុមភេរវករដែលកំណត់ដោយអាមេរិកនៅមជ្ឈឹមបូព៌ា - រួមទាំងចលនា Hezbollah និងក្រុមជីហាតអ៊ីស្លាមប៉ាឡេស្ទីនដែលមានមូលដ្ឋាននៅហ្គាហ្សា។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយមន្ទីរប៉ង់តាហ្គោនបាននិយាយថា Soleimani បាន "កំពុងអភិវឌ្ឍផែនការយ៉ាងសកម្មដើម្បីវាយប្រហារអ្នកការទូតអាមេរិកនិងសមាជិកសេវាកម្មនៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់និងនៅទូទាំងតំបន់" ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះបានបន្ថែមថា“ ឧត្តមសេនីយ៍ Soleimani និងកម្លាំង Quds Force របស់លោកទទួលខុសត្រូវចំពោះការស្លាប់របស់សមាជិកអាមេរិកនិងសមាជិកសេវាកម្មចម្រុះរាប់រយនាក់និងការរងរបួសរាប់ពាន់នាក់ទៀត” ៕
ប្រភព BBC
ព័ត៌មានថ្មីៗ
